Ung thư vú là khối u ác tính ở vú, xuất phát từ các tế bào của tuyến vú bị biến đổi thành tế bào ung thư. Nếu không được điều trị, khối u lớn dần, di căn đến hạch nách rồi di căn xa đến phổi, gan, xương....
Vú được bao bọc bởi da, được cấu tạo bởi 3 thành phần chủ yếu là tuyến sữa, ống dẫn sữa và mô liên kết. Các cụm nang tuyến sữa hợp thành tiểu thùy sữa. Các tiểu thuỳ sữa hợp thành thuỳ sữa. Tuyến vú có từ 10 – 20 thùy xếp thành hình nan hoa. Có khoảng 10 – 20 ống dẫn sữa để sản xuất sữa từ thùy sữa đến núm vú. Mô liên kết bao gồm các sợi liên kết với mô mỡ bao quanh và giúp kết nối chặt chẽ các tổ chức kể trên lại với nhau.
Ung thư vú có thể bắt đầu ở các phần khác nhau của vú. Hầu hết ung thư vú bắt nguồn từ ống dẫn sữa hoặc từ tuyến sữa. Tình trạng phát triển mất kiểm soát của các tế bào ở các tổ chức này tạo ra các khối u ác tính, có khả năng xâm chiếm xung quanh ngoài vú qua các mạch máu, mạch bạch huyết. Lúc này ung thư vú lan sang các bộ phận khác của cơ thể, quá trình này gọi là ung thư vú đã di căn.
Vú bao gồm một tuyến vú có khả năng tạo sữa, máu và mạch bạch huyết, dây thần kinh, và mô sợi nâng đỡ và mô mỡ.
Cấu tạo của vú bình thường
Có thể hiểu rằng, bình thường, các tế bào được sinh ra và chết đi theo một chu trình đã được thiết lập từ trước. Quá trình này do các gen có nhiệm vụ đối lập nhau (gen sinh khối u và gen ức chế khối u) phối hợp hoạt động nhịp nhàng, đảm bảo cho các tế bào được sinh ra với số lượng vừa đủ. Đôi khi, các gen đột biến xảy ra, hội tụ đủ các điều kiện đặc biệt để vượt qua hệ thống kiểm soát của hệ thống miễn dịch của cơ thể. Các Gen biến đổi đột biến này làm tăng hoạt động của các gen sinh khối u hoặc làm giảm hoạt động của các gen ức chế khối u, từ đó phá vỡ sự cân bằng “sinh - chết” của tế bào tuyến vú. Hậu quả là các tế bào sinh ra liên tục và mất kiểm soát, tạo ra các khối u bao gồm rất nhiều tế bào không bình thường. Đó là các khối u ác tính tại vú, hay còn gọi là ung thư vú. Những tế bào này có khả năng xâm lấn vào mạch máu, mạch bạch huyết xung quanh và chuyển đến những vùng xa vị trí khối u ban đầu, tạo ra các khối di căn.
Ảnh: Gen ức chế khối u
Nguồn: National Cancer Institute
Ung thư vú là loại ung thư hay gặp nhất ở nữ giới. Hàng năm, trên thế giới có khoảng 2 triệu người mới mắc bệnh và khoảng 600.000 người chết vì ung thư vú. Tại Việt Nam, con số thống kê của GLOBOCAN năm 2022, có hơn 24.000 ca mắc,
Tình hình bệnh ung thư tại Việt Nam
theo GLOBOCAN 2022
Ung thư vú có thể gặp ở cả nữ giới và nam giới. Tuy nhiên, tỷ lệ gặp ung thư vú ở nam giới thấp hơn rất nhiều so với ở nữ giới. Trung bình cứ 100 ca ung thư vú được nguy hiểm thì chỉ có 1 ca xảy ra ở nam giới. Ung thư vú là tên gọi chung cho các khối u ác tính của tế bào tuyến vú.
Tuy nhiên, về mặt đặc điểm sinh học thì có đến các loại ung thư vú khác nhau. Các nhóm ung thư vú này khác nhau về tốc độ phát triển, cách thức điều trị và tiên lượng bệnh (thời gian sống thêm).
